Nữ sĩ Đặng Thị Thanh Hương nổi sóng thi đàn

Năm thứ hai trong trường đại học Văn hóa Hà Nội, sau mối ngành ngọn vỡ vạc, cô gái ngây thơ của núi rừng Việt Bắc thuở ấy mang theo hành trang là những chiếc lông nhím tuổi thơ “Nửa trắng, nửa đen - Ảo tưởng và cuồng nhiệt” trong ngăn cặp, đã cay đắng“ Ném tin yêu dưới hư ảo đô thành”. Thuở đó, những câu thơ nhói lòng của cô gái vừa tròn hai mươi tuổi luôn được các bạn sinh viên cùng trường Đại học Văn hóa chép vào sổ tay. Ra trường, mặc dầu đã xin được việc làm ở Ngân hàng Nhà nước VN, nhưng ngày đó để có được một chỗ ngồi không hề đơn giản. Sống trong ký túc xá trường, nhờ bạn bè…mệt mỏi vì những đổi thay liên tiếp ấy, Hương trở về Yên Bái và lấy chồng. 23 tuổi, khát vọng về một cuộc hôn nhân hạnh phúc sớm đổ vỡ. Hương làm thơ nhiều hơn và bắt đầu gửi đăng báo. Sau vài giải thưởng văn học của báo Tiền Phong và của Liên hiệp văn chương nghệ thuật Việt Nam, Hương lại trở về Hà Nội, bắt đầu con đường văn học khổ ải bằng 4 năm đèn sách ở trường Viết văn Nguyễn Du. Sáu năm đơn thân sau cuộc ly hôn, người phụ nữ trong Hương đã cảm nhận đến cùng tận cái phong thanh dễ vỡ của hạnh phúc, tưởng rằng không thể tìm được cho mình một "bờ vai đủ rộng". Nhưng rồi, mấy năm trước bất ngờ Hương đã lên xe hoa một lần nữa với một người đàn ông trẻ hơn mình. Buổi lên xe hoa lần thứ hai được Hương tổ chức khôn cùng hoành tráng. Cũng áo cô dâu trắng cài voan trắng. Hương cùng chồng dìu nhau đi trong tiếng đàn phách rộn ràng, trong không gian mờ ảo có đàn cháu nhỏ như những hài đồng nâng áo cô dâu. Những ca sĩ nổi danh bạn bè của Hương đến góp vui cùng bạn. Trong cái ngày huy hoàng ấy, người đàn bà trải đời, một thương lái lọc lõi nơi thương trường biến mất mà thay vào đó là một nhà thơ trẻ trung, chan chứa thèm khát hạnh phúc. Thi sĩ Đặng Thị Thanh Hương (tóc ngắn) cùng con gái. “Anh- chiếc neo con thuyền em ở lại…” Ở cái tuổi ngoài 40, người nữ giới có bộ mặt "baby", đôi mắt biết cười vẫn đủ sức "nhấn chìm" những người đàn ông trong vẻ nữ tính nồng thắm đầy mê hoặc. “ Em đã đi qua trăm ngàn cột mốc - Về phía con đường hút mù sương - Mỗi cột mốc là một người đàn ông – Mang bộ mặt mê say và nụ cười hấp dẫn - Họ giơ tay mời mọc - Cả tin em nhận lấy nỗi buồn”. Hương đã ví những người đàn ông như những cột mốc bên đường đời mà mỗi người đàn bà đã đi qua, đã gặp. Nhưng không biết trong ti tỉ những cột mốc vô tri kia, ai là người đã nhận ra tâm hồn phong thanh dễ vỡ của Đặng Thị Thanh Hương. Có lẽ trên hành trình gian nan đi kiếm tìm một bến đỗ bình yên cho mình, Hương đã gặp không ít những cái chẳng ra gì mà thành ra thơ của Hương mới buồn và đầy khao khát như thế. Chị bảo chị không thích sự thiếu đàng hoàng, có những người đàn ông vừa gặp thấy chị rộng rãi đã vội hỏi vay tiền làm cho chị rất thất vọng. Và ”Những người đàn ông vụt qua mau/ Chẳng đủ lửa luyện giá băng thành ngọc…”Khi gặp người chồng sau này, tuy ít hơn khá nhiều tuổi nhưng sự đàng hoàng tình thực của anh đã làm Hương cảm động. Sáu năm, chỉ có anh mới nói với con gái chị một cách trang nghiêm về gia đình. Chỉ có anh mới nói với Hương rằng anh muốn cưới em sau một thời kì gặp gỡ. Trước câu hỏi của một phóng viên: Chị có tin cậy vào cuộc hôn nhân này khi mà anh ấy quá trẻ? Hương đã trả lời rất thành thật rằng: “Chẳng có ai nói trước được mọi điều khi mà đời sống của tình yêu thường ngắn ngủi. Nhưng đằng sau cái hữu hạn của tình cảm, con người ta còn phải biết sống vì nhau. Chỉ những ân tình mới làm nên bản chất đích thực của một con người đàng hoàng. Tôi nghĩ chồng tôi là một người đàng hoàng…” “Nỗi đơn chiếc thì mãi thẳm sâu…” Cuộc sống của người nữ giới làm thơ, làm báo và kinh dinh hiện giờ có vẻ bình yên, không còn nỗi chông chênh và đầy bất trắc như những năm trước. Cuộc sống của chị luôn phong phú bởi những dụng cụ và những phụ kiện đắt tiền. Chị xài hàng hiệu, đi xe ôtô tự lái, năm nào cũng vài chuyến viễn du nước ngoài. Chị hiện giờ có vẻ như viên mãn về một đời sống vật chất đủ đầy, một người đàn ông độ lượng và yêu chị, trong ngôi biệt thự rộng thênh thang cạnh Hồ Tây lộng gió. Phải chăng sau những biến cố chị đã tìm được cho mình một bờ bến thực thụ? Thế nhưng trong tập thơ mới đây của Hương có cái tên thật ấn tượng "Trà nguội", những câu thơ vẫn chưa thấy sự an bình: "Nhưng sao em vẫn chập chờn giữa cơn mơ/ Anh như một điều không có thật/ Hạnh phúc bữa nay lẽ nào không vĩnh viễn/ xấu số vần xoay mạng con người". Đem điều thắc mắc ấy hỏi chị, chị bảo những người phụ nữ như chị đến già vẫn chưa thôi khát khao, điều đó thuộc về tính cách mà chẳng dễ gì thay đổi. Hơn nữa tham vọng con người là vô chừng. Mà cuộc sống vốn chẳng có gì là tuyệt đối, huống hồ là chị- một thi sỹ quá đa mang và nhiều trằn trọc. Đặng Thị Thanh Hương quan niệm đã sống hãy sống đến cùng tận, yêu - ghét cũng cùng tận. Có lẽ vì quan niệm ấy mà chị đã không thể bình yên như muôn người nữ giới khác, nên chi mà sau bao nhiêu bụi bặm ngột ngạt chốn đô thành, vẫn tìm thấy ở Hương cái vẻ chân thật đến hoang dại của một nàng sơn nữ từ rừng xuống phố. Tuồng như những vật chất đủ đầy trong ngôi nhà rộng kia vẫn thiếu vắng tiếng cười con trẻ, hơn hai năm qua Hương và chồng đã vắt chữa chạy thuốc thang để có thêm một "baby". Nhưng trời chưa chiều lòng người, con đường ấy vẫn trải dài trước mắt hai người và đó cũng chính là nỗi thiếu hụt của một cuộc hôn nhân hoàn hảo. Trong "Trà nguội" chị viết: "Vừa bình minh thoắt đó đã chiều tàn/ Vừa đi qua nhau chén trà đã nguội/ Hạnh phúc, đau khổ không là mãi mãi"... Dĩ nhiên là mọi thứ ở đời đều chẳng thể trót như mơ ước, nhưng dẫu sao Hương cũng đã sống đến cùng tận tất cả mọi niềm vui và nỗi buồn của riêng mình. Chính vì vậy những cuộc tình dù đã đi qua hay còn ở lại thì cũng đã góp phần làm nên một phong cách thi ca của Đặng Thị Thanh Hương. Bùi Hoàng Tám