“Bộ luật Lao động muốn vào cuộc sống, chẳng thể thiếu vai trò của công đoàn”!

Bộ trưởng Bộ LĐTBXH Phạm Thị Hải Chuyền trả lời phỏng vấn PV Báo Lao động. (?) Thưa Bộ trưởng, chiến lược phát triển ngành BHXH Việt Nam đến năm 2020 (vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt) đặt ra đích 50% lực lượng Lao động tham gia BHXH. Tuy nhiên, hiện tình trạng trốn đóng BHXH cho người Lao động vẫn diễn ra khá phổ thông. Vậy làm thế nào giải quyết được tình trạng này và đạt được đích của chiến lược trên? - Chiến lược về BHXH vừa được Chính phủ ban hành tháng 7.2013. Thực hiện đích chiến lược này là nhằm bảo đảm lợi quyền cho người cần lao, đồng thời cũng là bảo đảm an sinh tầng lớp ngày một tốt hơn. Thành ra, để đạt được đích đến năm 2020 phải có trên 50% NLĐ được dự BHXH, theo tôi cần phải có rất nhiều các giải pháp hăng hái. Tại thời khắc này, chúng ta mới có trên 10,4 triệu LĐ tham dự BHXH và như vậy mới được trên 20% số người LĐ dự. Chính bởi vậy, cần phải có giải pháp thực hành mạnh thì mới đạt được đích đến năm 2020. Tới đây, khi sửa Luật BHXH, cần nới rộng đối tượng tham gia bảo hiểm bắt buộc và cần có cơ chế để các đối tượng tham dự bảo hiểm tự nguyện một cách tốt hơn. Và như vậy, Nhà nước có thể tương trợ một phần hoặc mở trần người tham dự bảo hiểm tự nguyện sẽ không eo hẹp về tuổi, nghĩa là có đóng có hưởng. Với cơ chế này, số lượng người tham gia BHXH sẽ đông lên. Như vậy mới có thể hoàn thành được mục tiêu 50% số LĐ được tham dự BHXH vào năm 2020. Hiện đang có tình trạng một số DN nợ đọng BHXH (theo ít thì đến tháng 6.2013, các DN còn nợ đọng khoảng 6.000 tỉ đồng BHXH). Đây là con số rất lớn. Nợ đọng BHXH do 3 căn nguyên chính là: Bản thân DN không trang nghiêm thực hành, tiếp nữa là chính NLĐ trong lúc khó khăn cũng không có ý thức tham gia và cuối cùng là một số nơi không có tổ chức công đoàn, nên ngôn ngữ bảo vệ NLĐ không có! Chính vì thế, để mọi người chấp hành nghiêm trang việc tham gia BHXH tấm thì cần phải có những chế tài xử lý nghiêm đối với những DN không dự đóng bảo hiêm cho NLĐ. Đối với những DN khó khăn thì chúng ta có thể chia sẻ. Nhưng nếu DN cố tình dây dính, trốn nghĩa vụ không đóng cho NLĐ, chúng tôi đang kiến nghị sẽ đưa quy thành tội hình sự để xử lý. (?) Bộ luật Lao động (sửa đổi) có hiệu lực thi hành từ 1.5.2013. Vậy việc triển khai trên thực tại đến nay ra sao và thời gian tới cần chú trọng những gì để bảo đảm quyền lợi người Lao động, thưa Bộ trưởng? - Bộ luật cần lao (sửa đổi) được ban hành tháng 6.2012, có hiệu lực thi hành từ 1.5.2013. Để khai triển thực hiện luật, Bộ LĐTBXH đã xây dựng kế hoạch khai triển gồm ba phần việc: Phần việc thứ nhất là xây dựng các nghị định, các thông tư hướng dẫn triển khai luật; phần việc thứ hai chỉ dẫn người dùng Lao động, người Lao động hiểu và nắm được những nội dung cơ bản của Bộ luật Lao động, để trên cơ sở đó cả NLĐ và người dùng LĐ cùng thực hành và phần việc chung cuộc là rà soát kết quả việc thực hành bộ luật như thế nào. Với kết quả ban đầu thì đến nay, Bộ LĐTBXH đã xây dung, trình Chính phủ được 9 nghị định chỉ dẫn và hiện Bộ LĐTBXH đang xây dựng các thông tư để triển khai thực hành. Trong quá trình thực hiện, chúng tôi thấy phát sinh một số điều vẫn còn chưa hợp lý. Thành ra, trong thời gian tới, Bộ LĐTBXH sẽ tiếp chuyện trình Chính phủ ban hành thêm 7 nghị định để điều chỉnh những vấn đề nảy từ thực tế ứng dụng Bộ luật Lao động, thực tại công tác quản lý Nhà nước về LĐ. Song song, bộ sẽ ban hành các thông tư quy định chi tiết thi hành Bộ luật Lao động. Bộ luật Lao động (sửa đổi) với 242 điều - phần nội dung rất lớn để thi hành - thì vấn đề đặt ra là cả NLĐ và người dùng LĐ phải hiểu được những nội dung cơ bản của luật. Ngoại giả, cũng cần phải có chế tài mạnh để xử lý các DN khi bộ luật có hiệu lực rồi mà vẫn chưa thực hành hoặc cố tình không thực hiện. Bởi thế, cần phải làm mạnh 2 việc, đó là: Tuyên truyền chỉ dẫn để cho mọi NLĐ và người dùng LĐ nắm được những điểm cơ bản của bộ luật và muốn làm được thì các nghị định cũng như thông tư hướng dẫn phải kịp thời và rõ ràng để có cơ sở thực hiện. Thứ hai nữa là cũng phải có chế tài nghiêm minh, song song phối hợp với công đoàn để rà việc thực hành bộ luật. Để Bộ luật cần lao đi vào cuộc sống, không thể thiếu vai trò của tổ chức Công đoàn. - Xin cảm ơn Bộ trưởng!